معاونت امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران، آمارهای موسسات بین المللی در مورد حملات امنیتی در فضای مجازی را منتشر کرد. بررسی هایی که پایگاه های اطلاع رسانی جهانی در حوزه امنیت سایبری و نیز آسیب پذیری های رایانه‌ای انجام داده است بیانگر وضعیت نگران کننده امنیت در فضای سایبری است.

برای پی‌بردن به میزان امنیت در فضای مجازی، اولین موضوعی که ذهن به سوی آن می رود، ساخت و وجود بدافزار ها در سایبری است. بر اساس تحقیقاتی که توسط موسسه PWC صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد در سال 2014 حدود 43 میلیون حادثه امنیتی برای شرکت ها رخ داده است. این آمار، فقط نتیجه تحقیقات در شرکت ها است. بدین معنا که اگر فقط حملات سایبری را درون شرکت ها بدانیم، در هر 10 ثانیه بیش از 13 حادثه امنیتی رخ می دهد.

اما عامل اصلی خطراتی که در فضای مجازی برای کابران رخ می دهد وجود بدافزارها است. بر اساس آماری که شرکت مک آفی (شرکت تحقیقاتی در زمینه امنیت کامپیوتر و ساخت آنتی ویروس) اعلام کرده است، نشان می دهد در هر ثانیه، 5 بد افزار تولید می شود و این آمار رو به رشد است.

بد افزار چیست؟
بدافزار (Malware) یكی از ابزارهای ضد امنیتی است و به برنامه هایی گفته می شود كه بدون اجازه صاحب سیستم عمل میکنند و کاربر را آزار می‌دهند یا خسارتی بوجود می‌آورند. ویروس ها اولین بدافزار ساخته شده هستند که با نیت جاسوسی در اطلاعات ذخیره شده در کامپیوتر ها به وجود آمدند. 

پس از آن Internet Worm ساخته شد. ویروس هایی که به نام کرم های اینترنتی معروف شدند. این ویروس ها از طریق آسیب های شبکه ای وارد سیستم عامل ها می شوند و تاثیر مخربی روی سیستم ها دارند. از سال 2000 تکنیک جدید برای نفوز به سیستم ها و کامپیوتر های کاربران ابداع شد. بدافزار هایی ساخته شد که هدف آنها سوء استفاده از اطلاعات کاربران بود.

انواع بدافزارها:

ویروس (Virus)
ویروس به فایل هایی گفته می شود كه خود را افزایش می دهند و به این طریق خود را به دیگر فایلها و برنامه های اجرایی سرایت می­دهند.

کرم (Worm)
کرم ها، فایل هایی هستند که به وسیله آسیب پذیر بودن شبکه های رایانه، به دورن آها نفوذ می کنند. غالبا كرم ها پس از نفوذ از طریق شبكه، اعمال مخرب یا مضر یا سودجویانه ای را روی سیستم انجام می دهند.

اسب تروجان (Trojan Horse)
تروجان به فایل هایی گفته می شود كه به نرم افزار ها می پیوندند و زمانی که کاربر نرم افزار را درون سیستم خود نصب می کند، سیستم به ویروس آلوده می شود.

 نرم افزار جاسوسی (Spyware)
spyware بدافزارهایی هستند اطلاعات را از سیستم های كامپیوتری می دزدند. این فایل ها می تواند توسط بد افزارهای دیگر مانند تروجان یا کرم، نصب شوند و یا اینكه فرد سودجویی مستقیما اقدام به نصب آن ها كند.

ابزار نفوذ (Hack Tool)
نرم افزار های هک نیز می تواند خودشان جزء بدافزارها باشند. اگرچه بدیهی است که وجود چنین نرم افزار هایی، لزوما به معنی آلودگی سیستم نیست. چرا که کاربر می تواند این ابزارها را آگاهانه برای کارهای ارزیابی امنیتی خود، نصب یا تعبیه نموده باشد.

تبلیغات ناخواسته (Adware)
adware در درون تبلیغات ناخواسته ای هستند که بدون خواست کاربر به آن نمایش داده می شوند و به این طریق سیستم را آلوده می کنند. صفحات pop-up نمونه ای از این نوع بد افزار است. میزان مخرب یا خطرناک بودن این بدافزارها متغیر است.

علائم وجود بدافزار در گوشی ها چیست؟

• زمانی که ویروس وارد سیستم آندرویدی شما می شود، ممکن است اتفاقات زیر برای شما رخ دهد:
• سیستم شما در هنگام کار با برنامه های کاربردی هنگ می کند.
• سیستم شما کند کار می کند علی رغم اینکه RAM گوشی یا تبلت شما بالا می باشد.
• فضای حافظه داخل سیستم شما پر می شود.
• گاهی گوشی شما ناخودآگاه ، خاموش می شود و تا لحظاتی روشن نمی شود.

اگر همه یا یکی از این علائم را در سیستم خود مشاهده کردید، شک کنید که گوشی یا تبلت شما به ویروس آلوده شده و اقدامات لازم را برای حذف این ویروس ها انجام دهید.

1. سیستم خود را در حالت SAFE MODE قرار دهید. با استفاده از دکمه POWER در سیستم خود، گزینه SAFE MODE را انتخاب کنید که این حالت مانع از اجرای برنامه های کاربردی شخص سومی که حاوی بدافزار است، می شود و به شما کمک می کند. لازم است بدانید که پس از تنظیم SAFE MODE ، در قسمت سمت چپ . پایین صفحه نمایش خود، SAFE MODE را می بینید.
اگر گزینه POWER OFF برای برقراری SAFE MODE فعال نبود، از گزینه REBOOT به جای آن استفاده کنید و REBOOT TO SAFE MODE را انتخاب و OK کنید.

2. اپلیکیشن های مخرب را از سیستم خود حذف کنید:
برای این کار، به قسمت SETTING و روی APP کلیک کنید یا APPLICATION را باز کنید.
در اینجا لیستی از برنامه های نصب شده را میبینید که ممکن است در بین آنها برنامه هایی را ببینید که شما هیچ گاه آن را نصب نکرده اید.آنها را پیدا کنید و UNINSTALL کنید.

اگر گزینه UNINSTALL برای برنامه مدنظر شما غیر فعال است و نمی توانید این کار را انجام دهید، مراخل زیر را دنبال کنید:
از گزینه SETTING به قسمت SECURITY بروید و گزینه DEVICE ADMINISTRATOR را انتخاب کنید. در این قسمت برنامه هایی را که می خواهید UNINSTALL کنید را UNCHECK کنید و در صفحه بعد غیر فعال کنید. حال می توانید این برنامه را UNINSTALL کنید.

3. استفاده از آنتی ویروس های معتبر.
از آنتی ویروس های معتبر استفاده کنید و آنها را به روز نگهدارید. گوشی خود را مدام اسکن کنید تا ویروس ها را شناسایی کند.

راهکار جلوگیری از ورود بد افزارها به گوشی چیست؟
بدافزار ها روز به روز در حال افزایش هستند. آمار ساخت 5 بدافزار در ثانیه نشان از این دارد که ممکن است هر فایلی به بدافزار ها آلوده شده باشد. برای جلوگیری از ورود بدافزار ها به گوشی لازم است به نکات زیر توجه کنید.

• بروی هر لینکی کلیک نکنید چراکه بد افزار ها می توانند درون هر سایتی وجود داشته باشند.
• اجرای HTML را در ایمیل خود غیرفعال کنید.
• هر ایمیلی را مشاهده نکنید. چرا که بد افزار ها بدون اطلاع شما وارد سیستم می شوند.
• هر فایلی را دانلود نکنید.
•  هر نرم افزاری را نصب نکنید و برنامه ها را از منابع معتبر دریافت کنید.
• یک آنتی ویروس قدرتمند نصب کنید و همیشه آن را به روز نگهدارید.

گزارش از محمد مهدی میران زاده