چند پک سیگار و این‌همه دردسر!؟
سرطان ریه یا بیماری‌های قلبی، تنها پیامدهای استعمال دخانیات نیست، بلکه مجموعه‌ای از مسائل و مشکلات حاد بهداشتی در ارتباط با مصرف دخانیات وجود دارد که می‌تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز نماید.

تحقیقات سازمان جهانی بهداشت، حاکی از آن است که در هر 8 ثانیه، یک نفر به علت استعمال دخانیات، جان خود را از دست می‌دهد! چنانچه افراد در سنین نوجوانی شروع به کشیدن سیگار نمایند (بیش از 70 درصد موارد سیگاری شدن در این مرحله اتفاق می‌افتد) و مدت 20 سال یا بیشتر به این عمل ادامه بدهند، بین 20 تا 25 سال زودتر از کسانی که به‌هیچ‌وجه در زندگی خود سیگار نکشیده‌اند، خواهند مرد.

سرطان ریه یا بیماری‌های قلبی، تنها پیامدهای استعمال دخانیات نیست، بلکه مجموعه‌ای از مسائل و مشکلات حاد بهداشتی در ارتباط با مصرف مواد دخانی وجود دارد که می‌تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز نماید. در ادامه به نمونه‌هایی از موارد مذکور اشاره می‌شود:

از دست دادن موها
با تضعیف سیستم ایمنی افراد سیگاری در اثر مصرف مواد دخانی، بدن این افراد، مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله لوپوس اریتماتوز می‌شود (التهاب پوست همراه با تکه‌های دیسک مانند که دارای لبه‌های برجسته قرمز رنگ و مرکز فرورفته بوده و به‌صورت فلس‌ها یا پوسته‌هایی که پوسته‌پوسته شده و جای آن به‌صورت لکه‌های سفید تیره رنگ باقی می‌ماند بروز می‌کند). این بیماری می‌تواند عامل از دست دادن موها، ایجاد زخم در دهان، جوش‌های پوستی روی صورت، سر و دست‌ها گردد.

آب مروارید
استعمال دخانیات می‌تواند عامل بروز یا تشدیدکننده بسیاری از بیماری‌های چشمی گردد. افراد سیگاری، 40 درصد بیش از افراد دیگر در معرض ابتلا به آب مروارید، کدرشدن عدسی چشم و ممانعت از عبور نور و در نهایت نابینایی هستند. دود سیگار به دو طریق باعث ایجاد آب مروارید می‌گردد: تحریک چشم‌ها و همچنین نفوذ مواد شیمیایی موجود در دود به جریان خون و رسیدن به چشم‌ها.

استعمال دخانیات بسته به سال‌های مصرف و سن فرد سیگاری می‌تواند همچنین باعث نوعی بیماری چشمی غیرقابل درمان، یعنی خرابی لکه بینایی در پرده شبکیه چشم شود. این لکه در قسمت مرکزی شبکیه قرار دارد و لکه شبکیه نامیده می‌شود. لکه شبکیه، مسئول دریافت نور متمرکز شده عبوری از عدسی است و باعث توانایی ما در خواندن، رانندگی، همچنین تشخیص رنگ‌ها، یا چهره‌ها و دیدن جزییات اجسام می‌شود.

چین و چروک
کشیدن سیگار باعث از بین بردن پروتئین‌های منعطف کننده پوست می‌شود، همچنین باعث تحلیل بردن ویتامین A و محدود کردن جریان خون در عروق پوست می‌گردد. پوست افراد سیگاری، خشک، چرمی و دارای خطوط و چین‌خوردگی‌های ریزی در اطراف لب‌ها و چشم‌ها است.

ضایعات شنوایی
از آنجایی که استعمال دخانیات باعث تشکیل پلاک و جرم در دیواره عروق خونی و در نتیجه کاهش میزان جریان خون در گوش میانی می‌گردد، افراد سیگاری زودتر از افراد غیر سیگاری با مشکل کاهش و از دست دادن شنوایی مواجه هستند. همچنین احتمال از دست دادن شنوایی افراد سیگاری در اثر ابتلا به عفونت گوش میانی یا سروصدای بلند، بسیار بیشتر از افراد غیر سیگاری است. افراد سیگاری، 3 برابر بیش از افراد غیر سیگاری به عفونت گوش میانی دچار می‌شوند. عفونت گوش میانی، عاملی برای ابتلا به عوارضی از قبیل مننژیت (التهاب پرده‌های مغز) و فلج عضلات چهره است.

سرطان پوست
کشیدن سیگار، عامل تشکیل تومور نیست، ولی شانس بروز مرگ را در کسانی که به این بیماری دچار می‌شوند، بالا می‌برد. افراد سیگاری، 2 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در خطر ابتلا به‌نوعی سرطان پوست (شاخی شدن و پوسته‌پوسته شدن و بروز بثورات قرمز رنگ، برجستگی روی پوست یا هر دو حالت) قرار دارند.

فساد دندان‌ها
دخانیات باعث به وجود آوردن اختلالاتی در شیمی دهان، ایجاد جرم روی دندان‌ها، زرد شدن و فاسد شدن دندان‌ها می‌گردد. افراد سیگاری، 5/1 مرتبه بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض خطر از دست دادن زودرس دندان‌ها هستند.

آمفیزم
علاوه بر سرطان ریه، استعمال دخانیات می‌تواند عامل ابتلا افراد سیگاری به آمفیزم، تورم و افزایش غیرطبیعی حجم ریه و قطع جریان هوا در کیسه‌های هوایی ریه و پایین آمدن ظرفیت ریه در گرفتن اکسیژن و بیرون دادن گاز دی‌اکسید کربن باشد. در موارد حاد و شدید با روش تراکئوستومی (ایجاد سوراخ در نای از راه گردن همراه با لوله‌گذاری به‌منظور تسهیل عبور هوا) به بیمار امکان نفس کشیدن داده می‌شود. برونشیت مزمن (نشان داده نشده است) یکی دیگر از عوارض ریوی ناشی از مصرف سیگار است که با افزایش چرک در ریه، سرفه‌های دردناک و مشکل تنفس همراه است.

پوکی استخوان
منواکسید کربن، یکی از اصلی‌ترین گازهای سمی در خروجی اگزوز اتومبیل و دود سیگار است. میل ترکیبی این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن است (200 برابر) این گاز باعث کاهش قدرت حمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه‌ای تا 15 درصد می‌گردد. استخوان‌های افراد سیگاری، تراکم خود را از دست داده و به‌راحتی شکسته می‌شود؛ همین‌طور زمان التیام یافتن و جوش خوردن آن‌ها پس از شکستگی تا 80 درصد افزایش پیدا می‌کند.

بیماری‌های قلبی
یک مورد از سه مورد مرگی که در دنیا اتفاق می‌افتد، به علت بیماری‌های قلبی - عروقی است. استعمال دخانیات، یکی از بزرگ‌ترین عوامل ایجاد خطر در افزایش بیماری‌های مذکور است. این بیماری‌ها سالیانه بیش از یک میلیون نفر را در کشورهای درحال‌توسعه از بین می‌برد. همین‌طور بیماری‌های قلبی - عروقی ناشی از استعمال دخانیات، بیش از 600 هزار نفر را در سال در کشورهای توسعه یافته از بین می‌برد. استعمال دخانیات باعث افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشارخون، افزایش خطر ابتلا به فشارخون بالا و گرفتگی عروق و نهایتاً ایجاد حمله قلبی و سکته می‌گردد.

زخم معده
استعمال دخانیات، مقاومت معده را در برابر باکتری‌ها پایین می‌آورد. همچنین باعث تضعیف معده در خنثی‌سازی اسید معده و مقاومت در برابر آن بعد از غذا خوردن و برجای ماندن باقیمانده اسید در معده و در نتیجه تخریب دیواره آن می‌گردد. زخم معده افراد سیگاری، به‌سختی درمان می‌شود و احتمال بهبودی آن تا زمانی که فرد سیگار می‌کشد، بسیار اندک است.

تغییر رنگ دادن انگشتان
قطران موجود در دود سیگار در اثر استعمال مستمر دخانیات، روی انگشتان و ناخن‌ها جمع شده و باعث تغییر رنگ آن‌ها به قهوه‌ای مایل به زرد می‌گردد.

سرطان رحم و سقط جنین
در کنار افزایش خطر ابتلا به سرطان رحم و دستگاه تناسلی، استعمال دخانیات باعث به وجود آمدن مسائل عدیده‌ای از قبیل مشکلات باروری در زنان و بروز ضایعات در هنگام دوران بارداری و زایمان می‌گردد. استعمال دخانیات در دوران بارداری می‌تواند باعث افزایش خطر زایمان نوزاد با وزن کم و بروز مسائل بهداشتی در آینده گردد.

سقط جنین در مادران سیگاری، 2 تا 3 برابر بیشتر است؛ به همین ترتیب، زایمان نوزاد مرده به علت نرسیدن اکسیژن به جنین و همچنین وقوع ناهنجارهای جنینی در اثر وجود نیکوتین و منواکسید کربن دود سیگار حاصل می‌گردد. بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد نیز با استعمال دخانیات تشدید می‌گردد. علاوه بر موارد فوق‌الذکر، استعمال دخانیات در زنان باعث کاهش سطح استروژن و یائسگی زودرس می‌گردد.

سرطان
بیش از 40 عنصر سرطان‌زا در دود سیگار وجود دارد. احتمال سرطان ریه، 22 مرتبه بیشتر از افراد غیرسیگاری است. طبق تحقیقات بی‌شماری که انجام شده است، در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری، احتمال مبتلا گشتن آن‌ها به انواع سرطان‌های دیگر، از قبیل زبان، دهان، غدد بزاقی (6 تا 27 برابر)، سرطان بینی (2 مرتبه بیشتر) گلو (12 مرتبه)، مری (8 تا 10 برابر)، حنجره (10 تا 18 برابر)، معده (2 تا 3 برابر)، کلیه (5 برابر)، قولون راست روده (3 برابر)، مثانه (3 برابر)، لوزالمعده (2 تا 5 برابر)، مقعد (5 تا 6 مرتبه) وجود دارد.
منبع: kayhan.ir